مخزن چیست؟
مخزن یک سازه فلزی یا غیرفلزی در ابعاد مختلف است که برای ذخیره سازی و حمل انواع مایعات و گازها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حال حاضر مخازن پلیمری رواج یافته اند که برای ذخیره سازی آب زیاد استفاده می‌شوند.
مخازن صنعتی فلزی یا فولادی هم برای ذخیره سازی مایعات و گازهای نفتی و پتروشیمی در کشور ما زیاد استفاده می‌شود. در ادامه به معرفی انواع مخازن پرداخته ایم.
اجزای تشکیل دهنده مخزن ذخیره
برای آشنایی بهتر با انواع مخازن ذخیره سازی، آشنایی با اجزای تشکیل دهنده هر یک از این مخازن لازم است که در ادامه به صورت فهرست وارد آورده شده اند.
- لایه رویی معروف به پوسته
- دریچه
- لوله‌ی ورودی و خروجی
- عدسی
- گیره یا قلاب
- لوله‌ی تخلیه
- پایه
- سیستم خروجی هوا
- نردبان
- فشارسنج
- ترمومتر
- رینگ
مهم‌ترین کاربردهای مخازن چیست؟
به طور کلی مخازن صنعتی یا غیر صنعتی علاوه بر ذخیره سازی می‌توانند کاربردهای دیگری هم داشته باشند که در زیر مهم‌ترین آن‌ها لیست شده است.
- ذخیره مواد اولیه و خوراک کارخانجات
- ذخیره فرآورده‌ها و محصولات
- ذخیره مواد برای بارگیری و پخش
- یکسان سازی کیفیت محصول
انواع مخازن صنعتی ذخیره سازی
بـرای دسـته بندی مخـازن معیارهـای مختلفـی وجـود دارد از قبیـل شـکل هندسـی (اسـتوانهای یـا کـروی،) نـوع سـیال (مایـع یـا گاز) و فشـار بخـار مـاده. مخـازن به صـورت روبـاز و سـقفدار سـاخته می‌شوند.
مخـازن بـدون سـقف در صورتـی اسـتفاده می‌شوند کـه امـکان ذخیره سـازی مـاده ای، ماننـد آب، در آن وجـود داشـته باشـد. بـا توجـه به فشـار درون مخـزن ذخیره سـازی، مخازن به دو دسـته کـم فشـار و تحت فشـار دسـته بندی می‌شوند کـه پرکاربردتریـن مخـازن مـورد اسـتفاده در صنایـع هسـتند.
مخـازن کم فشـار به صـورت مخـازن اسـتوانه ای عمـودی یـا افقـی سـاخته می‌شوند. مخـازن تحـت فشـار به صورت ظـروف اسـتوانهای و کروی سـاخته می‌شوند و برای ذخیره سـازی ترکیباتی اسـتفاده 1می‌شوند کـه تحت فشـار مایع قـرار دارند.
مخازن تحت فشار
بـرای حجم‌های کـم از مخـازن اسـتوانه ای افقـی، و بـرای حجم‌های زیـاد از مخـازن اسـتوانه ای عمـودی و یا کروی اسـتفاده می‌شود. مایعاتی که دارای فشـار بخار پایین هسـتند، یعنی در فشـارهای پایین به بخار تبدیل می‌شوند، در مخـازن اسـتوانه ای عمـودی و فشـار پاییـن ذخیره سازی می‌شوند.
در حالـی کـه بـرای ذخیره سازی پروپـان، بوتـان، و گازهـای مایـع کـه در فشـار اتمسـفریک بخـار می‌شوند باید از مخازن کـروی و تحـت فشـار اسـتفاده کرد. مخازن ذخیره سازی مایع فشـار پایین به دو نوع عمده مخازن سـقف ثابت و مخازن سـقف شـناور تقسـیم بندی می‌شوند
